Filtr cząstek stałych oznaczany też skrótami: DPF – od angielskiego – diesel particulate filter, lub FAP – od francuskiego – filtre à particules, – jest to filtr montowany w układach wydechowych silników wysokoprężnych, oczyszczający gazy spalinowe z cząstek sadzy i popiołu. GPF – od gasoline particulate filter – to podobny filtr stosowany w silnikach benzynowych.
Filtr ma postać przestrzennej struktury o bardzo dużej całkowitej powierzchni ścianek. Cząstki sadzy osiadają na porowatych ściankach lub włóknach, wykonanych z metalu, materiałów ceramicznych, lub specjalnego papieru (tylko w przypadku filtrów jednorazowych). Wydajność prawidłowo działającego filtra zawiera się w przedziale od 85% do 100%, co oznacza, że do atmosfery przedostaje się nie więcej niż 15% pierwotnej zawartości zanieczyszczeń w fazie stałej.
Duża liczba cząstek stałych powstałych przy spalaniu paliwa w silnikach wysokoprężnych powoduje, że silnik Diesla nie spełnia rygorystycznej Europejskiej normy emisji spalin EURO 4 (obowiązującej od 2006 roku) bez zastosowania filtra cząstek stałych.
Filtry cząstek stałych zaczęto stosować w silnikach samochodowych już 1996 roku (na początku wyłącznie w samochodach ciężarowych). Ich wprowadzenie pozwoliło wyeliminować emisję czarnego dymu, charakterystycznego dla pojazdów z silnikami wysokoprężnymi. Jednak dopiero wraz z wprowadzeniem normy EURO 4, każdy nowo wyprodukowany pojazd z silnikiem Diesla musiał być wyposażony w DPF, ponieważ silniki wysokoprężne bez filtra cząstek stałych osiągają maksymalnie normę EURO 3.
W celu eliminacji większej liczby cząstek stałych, jak również innych związków trujących, oraz aby spełnić normę EURO 5 (obowiązującą od 2009 roku), filtry cząstek stałych stosowane są w połączeniu z innymi układami oczyszczającymi gazy spalinowe, tj. katalizatorami oxicat oraz DeNOx, lub ich kombinacją w postaci katalizatorów czterofunkcyjnych. Przykładem może być układ CRT – od angielskiego Continuous Regeneration Trap będący połączeniem katalizatora oxicat i filtra cząstek stałych, lub system SCR – od angielskiego Selective Catalytic Reduction , w którym dochodzi do zredukowania (przekształcenia) toksycznych tlenków azotu na nieszkodliwy azot (gaz którego 78% mamy w powietrzu) i parę wodną. W procesie katalitycznej redukcji szkodliwych gazów w układach SCR, jako reduktor (substancja niezbędna do powstania żądanej reakcji chemicznej) wykorzystywany jest amoniak (mocznik) a dokładnie jego 32,5 procentowy wodny roztwór o nazwie handlowej AdBlue. Roztwór mocznika jest kierowany pod wysokim ciśnieniem na strumień spalin w katalizatorze, gdzie zachodzi chemiczna redukcja szkodliwych tlenków azotu. Samochody z takim układem spełniają normę EURO 6 (obowiązuje od 2014 roku).
Właścicielem i autorem strony jest: VAG-EXPERT Niezależny Serwis Samochodów Volkswagen Audi Seat Skoda Porsche
